Wydawać by się mogło, że gruźlica to choroba, która prawie całkowicie zniknęła z mapy chorób zakaźnych świata. Nic bardziej mylnego. Gruźlica nadal jest jedną z najczęstszych chorób zakaźnych na naszym globie. Z jej powodu co roku umiera ok. 3 mln osób na świecie, a choroba ta nie dotyczy już tylko osób żyjących w nędzy lub niedożywionych, ale coraz częściej jest obserwowana u ludzi młodych, poświęcających się pracy zawodowej, żyjących w biegu, w ciągłym stresie, żywiących się fastfoodami i wspomagających się używkami. Stała się więc gruźlica problemem, o którym Światowa Organizacja Zdrowia alarmuje i przypomina każdego 24 marca ogłoszonym Światowym Dniem Walki z Gruźlicą. Dzień ten upamiętnia rocznicę poinformowania świata nauki o wyizolowaniu w 1882 roku przez Roberta Kocha prątka gruźlicy (inaczej prątka Kocha) wywołującego tę niebezpieczną i śmiertelną chorobę.
Według klasycznych kryteriów gruźlica dzieli się na;
- gruźlicę pierwotną – rozwija się w wyniku pierwszorazowego zakażenia prątkami i dotyczy najczęściej płuc.
- gruźlicę popierwotną – jest efektem reaktywacji gruźlicy pierwotnej po kilku miesiącach lub latach. Może dotyczyć płuc, ale także innych narządów.
Jak możemy się zarazić?
Głównym źródłem zakażenia gruźlicą jest kontakt z chorym prątkującym, czyli aktywnie wydalającym prątki wraz z wydzieliną z górnych dróg oddechowych. Inną zdecydowanie rzadszą drogą zakażenia jest droga pokarmowa. Jednak w krajach utrzymujących właściwy reżim sanitarny, ta droga zakażenia zdarza się sporadycznie.
Co powinno nas zaniepokoić?
Zarażenie się gruźlicą nie jest tak łatwe jak w przypadku np. grypy, ale trzeba zachować czujność w przypadku poniższych objawów: kaszel utrzymujący się przez co najmniej 3 tygodnie, początkowo suchy, a potem wilgotny z wykrztuszaniem śluzowej lub ropnej wydzieliny, krwioplucie, duszność, ból w klatce piersiowej, gorączka lub stany podgorączkowe nocne poty, utrata masy ciała, osłabienie oraz łatwe męczenie się przy niewielkim wysiłku. Oczywiście powyższe objawy mogą występować również w innych chorobach płuc, ale aby to stwierdzić należy skonsultować się z lekarzem, który zdecyduje o badaniach i dalszym leczeniu.
Jak leczyć ?
Jeśli już stwierdzono u nas chorobę należy pamiętać, że prawidłowe leczenie przeciwprątkowe prowadzi do pełnego wyleczenia. Warunkiem osiągnięcia sukcesu terapeutycznego jest właściwa współpraca chorego z personelem medycznym w czasie całego leczenia. W pierwszym etapie leczenia gruźlicy, pacjent przebywa
w szpitalu, aby ograniczyć ryzyko zakażenia innych osób w okresie prątkowania. Wtedy też lekarz może obserwować chorego pod kątem wystąpienia objawów ubocznych leków przeciwprątkowych. Po 2-3 tygodniach prawidłowego leczenia przeciwgruźliczego chory nie wydziela już prątków. Średni okres pobytu w szpitalu to 4-6 tygodni. Po odprątkowaniu chory może kontynuować pod kontrolą dalsze leczenie w przychodni rejonowej. Dodatkowo, aby wzmocnić układ odpornościowy wskazane jest stosowanie diety wysokokalorycznej, odpoczynek, rzucenie palenia papierosów oraz zaniechanie picia alkoholu.
Jak zapobiegać?
Jednym z działań zapobiegającym gruźlicy są szczepienia przeciw gruźlicy. Szczepienia co prawda nie chronią przed zakażeniem ale łagodzą przebieg choroby.
W Polsce zgodnie z kalendarzem szczepień obowiązkowo są szczepione noworodki w ciągu 24 godzin po urodzeniu.
Ważne jest także wykonywanie badań kontrolnych zlecanych przez lekarza.
Przygotowała: B.M. (źródło: Internet)