Żywienie w Celiaki

Celiakia klasyczna objawy:
* zmniejszenie masy ciała
* bóle i wzdęcia brzucha
* biegunka tłuszczowa lub wodnista lub zaparcie
* powiększenie obwodu brzucha
* niski wzrost wśród dzieci
* nadpobudliwość, męczliwość, apatia
* stany depresyjne
* objawy niedoborowe -> efekt złego wchłaniania

Celiakia nieklasyczna objawy:
* anemia
* ból brzucha, wzdęcia
* wczesna miażdżyca
* choroby wątroby
* afty i zapalenie jamy ustnej
* przewlekle zmęczenie, nadmierna senność
* krwawienie z nosa, niedosłuch czuciowo – nerwowy
* zaburzenia neurologiczne
* depresja, stany lękowe, zaburzenia odżywania, psychozy
* wczesna osteoporoza
* bóle kostne, stawowe, mięśniowe
* choroby nerek
* atopowe zapalenie skory
* poronienia, problemy z płodnością
* niedobór witamin i składników mineralnych

Celiakia potencjalna:
charakteryzuje się obecnością przeciwciał we krwi, a brak jest zmian jelitowych oraz objawów choroby.

Marsh 0

prawidłowa błona śluzowa jelita, brak zmian morfologicznych

Marsh 1

typ naciekowy, w którym kosmki jelitowe nie są zmienione, ale stwierdza się obfity naciek z limfocytów śródnabłonkowych w śluzówce jelita

Marsh 2

typ rozrostowi, w którym oprócz nacieku limfocytów w nabłonku widoczne są cechy rozrostu krypt w stosunku do kosmków jelitowych

Marsh 3a

typ destrukcyjny, z obfitym naciekiem limfocytów i łagodnym zanikiem kosmków

Marsh 3b

typ destrukcyjny, z obfitym naciekiem limfocytów i wyraźnym zanikiem kosmków

Marsh 3c

typ destrukcyjny, z obfitym naciekiem limfocytów i całkowitym zanikiem kosmków (atrofia)

GRUPA PRODUKTÓW

NIE ZAWIERAJĄ GLUTENU

MOGĄ ZAWIERAĆ GLUTEN

ZAWIERAJĄ GLUTEN

Produkty zbożowe

Zboża naturalnie bezglutenowe: ryż, kukurydza, gryka, proso, amarantus, quinoa, teff, sorgo.
Kasze ze zbóż naturalnie bezglutenowych (np. kasza jaglana z prosa). Opisane lub oznaczone jako bezglutenowe: mąki, płatki ryżowe, skrobia kukurydziana i ryżowa, pieczywo i makarony, popcorn bez dodatków, certyfikowany owies, bułka tarta.

Płatki śniadaniowe kukurydziane (mogą zawierać słód jęczmienny).
Mąki, kasze, makarony, chrupki i płatki ze zbóż naturalnie bezglutenowych (np. kasza jaglana, gryczana, mąka kukurydziana, ryżowa itp.) dostępne w sprzedaży ogólnej mogą zawierać gluten, chrupki kukurydziane.

Pszenica (i wszystkie jej odmiany: orkisz, samopsza i płaskurka), jęczmień, żyto, zwykły owies, mąki: pszenna, żytnia, jęczmienna, owsiana, płatki: pszenne, jęczmienne, żytnie, owsiane, kasza manna, kuskus, bulgur, kasza jęczmienna (pęczak, mazurska, perłowa), müsli, kasza owsiana, kaszki błyskawiczne zbożowe i mleczno-zbożowe, makaron pszenny, makaron żytni, pierogi, pyzy, kopytka, naleśniki, pieczywo, ciasta, ciastka, drożdżówki, pizza, bułka tarta.

Mięso, ryby, jaja

Świeże, nieprzetworzone mięso, ryby, jaja.
Wędliny oznaczone jako bezglutenowe.

Wędliny, parówki, produkty z mięsa mielonego, pasty rybne, konserwy mięsne i rybne, paczkowane mięso
mielone.

Panierki do mięs i ryb oraz potrawy panierowane, kotlety mielone, pulpety, pasztety, wędliny podrobowe (kaszanka, pasztetowa), jeśli zawierają zbożowe dodatki.

Mleko i produkty mleczne

Mleko świeże, UHT, zagęszczone, w proszku, kefir, maślanka, śmietana, jogurt naturalny, twaróg naturalny, ser żółty.

Jogurty, serki smakowe, napoje czekoladowe, produkty mleczne o obniżonej zawartości tłuszczu, serki topione, tanie sery żółte (tzw. wyroby seropodobne), gotowe mielone sery białe do serników (niektórzy producenci dodają błonnik pszenny).

Napoje mleczne z dodatkiem słodu jęczmiennego, jogurty z dodatkiem płatków lub otrębów zbożowych, desery mleczne ze zbożowymi dodatkami.

Tłuszcze

Masło, smalec, olej roślinny, oliwa z oliwek,
masła orzechowe.

Majonezy, margaryny, olej z kiełków pszenicy.

Warzywa i przetwory z warzyw

Wszystkie warzywa świeże, konserwowane bez dodatków, również strączkowe (groch, fasola, soczewica), ziemniaki, skrobia ziemniaczana, mąka ziemniaczana.

Sałatki z majonezem i dresingami, chrzan tarty, niektóre fasole w puszkach, placki ziemniaczane, produkty wegetariańskie typu kotlety sojowe, pasztety warzywne, majonezy wegańskie, niektóre warzywa mrożone.

Warzywa zasmażane albo zagęszczane mąką, panierowane, seitan (zastępnik mięsa dla wegetarian – jest to czysty gluten).

Owoce

Wszystkie owoce świeże,  konserwowane bez dodatków.

Niektóre owoce suszone i mrożone, wsady owocowe.

Cukier, słodycze, desery

Cukier, dżem, miód, syrop klonowy, melasa, ciasta i ciastka upieczone z dozwolonych produktów, kisiele, budynie, ciasta i ciastka oznaczone jako bezglutenowe.

Guma do żucia, żelki, galaretki w cukrze i w czekoladzie, nadziewane cukierki, landrynki, batony, kisiele, budynie, galaretki i puddingi, lody, czekolada i czekoladki, chipsy, cukier wanilinowy.

Ciasta i ciastka upieczone z niedozwolonych mąk lub ze zwykłym proszkiem do pieczenia, słód jęczmienny.

Napoje

Herbata i kawa naturalna, soki owocowe, wody mineralne, kompoty, napary z ziół, czyste alkohole (wódka, rum itp.), wino, piwo bezglutenowe, cydr.

Niektóre kawy rozpuszczalne, napoje kawowe typu 2 w 1, zwłaszcza aromatyzowane, czekolada do picia, alkohole z dodatkami smakowymi, mieszanki herbaciane lub yerba mate.

Kawa zbożowa, kakao i kawa z dodatkiem kawy zbożowej, napoje owsiane i słodzone słodem jęczmiennym, zbożowe „mleka” i „śmietanki”, piwo.

Przyprawy

Sól, pieprz ziarnisty, zioła, ocet winny, spirytusowy, jabłkowy, bezglutenowy sos sojowy (tamari).

Przyprawy, mieszanki przypraw np. curry, przyprawy typu vegeta, musztardy, keczupy, gotowe dipy i dresingi, kostki bulionowe, sosy w proszku, posypki i gotowe dekoracje do ciast, dodatki do ryżu do sushi.

Zwykły sos sojowy, prażona cebulka.

Zupy

Zupy z dozwolonych produktów.

Zupy w proszku (instant).

Zupy zaprawiane mąką, zupy z makaronem, z lanym ciastem, na zakwasie z mąki zawierającej gluten.

Inne

Bezglutenowy proszek do pieczenia, soda oczyszczona, drożdże, komunikanty niskoglutenowe, opłatki świąteczne bezglutenowe.

Preparaty do odchudzania, niektóre suplementy diety i preparaty wielowitaminowe,
niektóre aromaty.

Zwykły proszek do pieczenia, komunikanty i opłatki świąteczne.